Αυτό που συνδέει την παροιμία «Τα
σύκα- σύκα και η σκάρφη - σκάρφη» με την παροιμιώδης
έκφραση «έφαγε τον αγλέουρα»...... είναι ένα φυτό και πιο συγκεκριμένα η
σκάρφη.
Ποιο φυτό είναι όμως η σκάρφη...?
Η Σκάρφη είναι ένα πολυετές και ποώδες φυτό ύψους 30 – 40 εκατοστών και η επιστημονικη του ονομασία είναι ο Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος (Helleborus cyclophyllus).
Οι ελλέβοροι είναι φυτά
ποώδη με ρίζωμα πολυετές, που ζουν στα ορεινά. Ανήκουν στην ίδια οικογένεια με
τις ανεμώνες και τις νεραγκούλες.
Από τα ένδεκα είδη ελλέβορου που υπάρχουν
σε όλη την Ευρώπη, στην Ελλάδα φυτρώνει μόνο ο Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος (Helleborus
cyclophyllus). Τον βρίσκουμε στα ξέφωτα των ορεινών δασών, τα άνθη του
έχουν χρώμα ανοιχτό κιτρινοπράσινο και εμφανίζονται νωρίς την άνοιξη, μετά το
λιώσιμο των χιονιών. Είναι κοινά γνωστός ως Σκάρφι, Κάρπη, Καρπί κ.ά.
Πολυετές φυτό με βαθύ ρίζωμα. Έχει φύλλα
παλαμοειδή, σύνθετα , πριονωτά στις άκρες. Τα άνθη εκφύονται από τις μασχάλες
αυτών και έχουν χρώμα πράσινο.
Ξεχωρίζουν από τα εξής χαρακτηριστικά: Στη
βάση τους φυτρώνουν ένα ή περισσότερα μεγάλα φύλλα με μακρύ μίσχο. Τα φύλλα
αυτά χωρίζονται σε πολλά επιμήκη φυλλάρια, με παλαμοειδή διάταξη. Ο βλαστός
βγάζει πολύ μικρά φυλλαράκια ή βράκτια.
Οι Ελλέβοροι είναι φυτά δηλητηριώδη.
Ωστόσο, όπως όλα τα δηλητήρια, χρησιμοποιούνταν από τους πρακτικούς γιατρούς
και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Παλιά χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία διαφόρων
ασθενειών των ζώων όμως όσον αναφορά τις ανθρώπινες ασθένειες, δεν είναι
ξεκάθαρο πού ακριβώς ωφελούσε το φυτό αυτό.
«Τα σύκα- σύκα και η σκάρφη - σκάρφη» είναι η αρχική παροιμία, αλλά λόγω
της μη αναγνωρισιμότητας του φυτού, οι άνθρωποι επέλεξαν να αλλάξουν ελαφρώς τη
λέξη, κατά το πώς τους βόλευε. Η Παροιμία έχει αυτή την έννοια
του διαχωρισμού των πραγμάτων και δεν ισχύει η εσφαλμένη τροποποίησή της που
χρησιμοποιούν οι πάντες (ακόμα και εκπαιδευτικοί) λέγοντας Τα σύκα σύκα και τη
σκάφη σκάφη
«Έφαγε τον αγλέορα»
Η παροιμιώδης έκφραση «έφαγε τον
αγλέουρα», πιστεύεται ότι προέκυψε λόγω της σχετικής δυσφορίας που προκαλείται
μετά από την υπερβολική κατανάλωση φαγητού, παρόμοιας δηλαδή μ' αυτής που
προκαλείται απ' την χρήση του αγλέουρα. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο συσχετισμός
αυτός προέρχεται από την συνήθεια των Βυζαντινών να κάνουν χρήση του αγλέουρα
για να προκαλέσουν εμετό και να ξαλαφρώσουν το στομάχι από το πολύ φαγητό.
ΠΗΓΕΣ
http://www.alekati.gr/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AD%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%BF_%CE%BA%CF%85%CE%BA%CE%BB%CF%8C%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%82
http://eviain.blogspot.com/2014/09/blog-post_28.html
http://hlaggamou.blogspot.com/2013/04/blog-post.html
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AD%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%BF_%CE%BA%CF%85%CE%BA%CE%BB%CF%8C%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%82
https://worldplants.ca/display0.php?id=5344
Σχόλια