Φωτό: Μιχάλης Πίσσας
«Οι κοινωφελείς επιδράσεις του δάσους είναι τόσες πολλές και ανεκτίμητες, που αν δεν υπήρχε δάσος θα έπρεπε να το εφεύρουμε. Δυστυχώς το έχουμε και το καταστρέφουμε. Το ξύλο, ένα από τα βασικά προϊόντα του δάσους, μπορούμε να το εισάγουμε αν έχουμε χρήματα, τις κοινωφελείς όμως επιδράσεις του δάσους, όπως την υδρονομική, την αισθητική και υγιεινή, την επίδραση στο κλίμα και τόσες άλλες δεν μπορούμε να τις εισάγουμε, όσα χρήματα και αν έχουμε. Τα δάση που μας απέμειναν πρέπει να τα διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού».
Τα λόγια αυτά έγραψε στο βιβλίο του «Τα δάση της Ελλάδας» (έκδοση Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας) ο εκλιπών καθηγητής Δασολογίας του ΑΠΘ και μέλος του ΔΣ του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων – Υγροτόπων Σπύρος Ντάφης. Και φυσικά είχε απόλυτο δίκιο, γιατί το δάσος είναι ένα φυσικό αγαθό με πολύπλευρη σημασία και ανυπολόγιστη αξία για τη ζωή και τον άνθρωπο. Είναι ένας ανανεώσιμος φυσικός πόρος με τεράστιες και ανεξάντλητες δυνατότητες για την οικονομική, περιβαλλοντική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη ενός τόπου, για τη δημιουργία καλυτέρων συνθηκών ζωής.
Οι ανεκτίμητες ωφέλειες του δάσους
Παράγει το απαραίτητο και αναντικατάστατο για τη ζωή μας οξυγόνο, ενώ δεσμεύει το επικίνδυνο διοξείδιο του άνθρακα. Δάσος ενός στρέμματος σε έναν χρόνο δεσμεύει από την ατμόσφαιρα περίπου 400 κιλά διοξειδίου του άνθρακα και το μετατρέπει – με τη φωτοσύνθεση – σε περίπου 400 κιλά οξυγόνου. Από αυτό περισσότερο από το μισό (περίπου 250 κιλά) μένει ελεύθερο – και αντιστοιχεί στην ποσότητα οξυγόνου που χρειάζεται ένας άνθρωπος σε έναν χρόνο.
Μειώνει την ένταση του φωτός και επιδρά στη σύνθεσή του δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο φωτοκλίμα. Η μείωση της έντασης είναι ανάλογη με το είδος των δένδρων και την πυκνότητά τους. Σε δάσος με πεύκα φτάνει το 50%, ενώ σε δάσος με οξιές το 90%.
Το φύλλωμα του δάσους απορροφά πιο πολύ την ερυθρά και λιγότερο την πράσινη ακτινοβολία, με αποτέλεσμα το φως στο δάσος να είναι πιο πλούσιο σε πράσινη ακτινοβολία κι έτσι πιο ευχάριστο και ξεκούραστο, με ηρεμιστική δράση.
Αμβλύνει τις ακραίες θερμοκρασίες: μειώνει τις μεγάλες, αυξάνει τις μικρές.
Απορροφά και εξουδετερώνει – εκτός από το διοξείδιο του άνθρακα – διάφορες επιβλαβείς ουσίες (σωματίδια σκόνης, διοξείδιο του θείου και άλλα οξείδια).
Μειώνει την ένταση του ανέμου. Για παράδειγμα, σε απόσταση περίπου 150 μέτρων μέσα σε δάσος πεύκων η κίνηση του ανέμου σταματά τελείως. Σε δάσος ελάτων η απόσταση φθάνει τα 120 μ. και σε δάσος ελάτης και ερυθρελάτης τα 40-50 μέτρα.
Μειώνει τους θορύβους. Ζώνη δάσους από κωνοφόρα δένδρα που έχει πλάτος 30 μ. μειώνει την ένταση του θορύβου κατά 5-6 ντεσιμπέλ, ενώ σε ζώνη πλάτους 100 μ. η μείωση της έντασης μπορεί να φθάσει και τα 30 ντεσιμπέλ.
Αυξάνει τις βροχές, μετατρέπει σε βροχή (βροχοομίχλη) την υγρασία του αέρα και υγροποιεί την ομίχλη. Οι βροχές (ανάλογα με το ανάγλυφο του εδάφους) αυξάνονται από τα δάση μέχρι 6% ενώ η βροχοομίχλη μπορεί να ξεπεράσει και το ετήσιο ύψος βροχής.
Συγκρατεί το νερό της βροχής και δεν το αφήνει να πέφτει με δύναμη στο έδαφος και να το διαβρώνει. Το φύλλωμα μπορεί να συγκρατήσει μέχρι και 3 χιλιοστά ή μέχρι και το 50% της βροχής, ενώ ένα πολύ μικρό μέρος απορρέει επιφανειακά (περίπου 10-20%) αποτρέποντας έτσι τον σχηματισμό πλημμυρών.
Ενισχύει τα υπόγεια νερά. Το μεγαλύτερο μέρος του νερού της βροχής με τη βοήθεια της βλάστησης απορροφάται από το έδαφος και εμπλουτίζονται τα υπόγεια νερά (που παίρνουμε από τις πηγές).
Βελτιώνει την ποιότητα του νερού, καθώς ενεργεί σαν φυσικό φίλτρο. Το νερό από το δάσος έχει ευνοϊκότερη αντίδραση pH, μειωμένη συγκέντρωση αμμωνιακών και νιτρικών αλάτων, λιγότερα κολοβακτηρίδια και περισσότερα ωφέλιμα ιόντα ορυκτών ουσιών.
Συγκρατεί το έδαφος και εμποδίζει τη διάβρωση. Στη χώρα μας η καταστροφή από τη διάβρωση υπολογίζεται σε 50.000 – 100.000 στρέμματα τον χρόνο, δηλ. χάνουμε έκταση όσο είναι η έκταση ενός μικρού νησιού μας.
Εμποδίζει την εξάτμιση του εδάφους και αυξάνει την υγρασία του.
Δεν εξαντλεί το έδαφος και βοηθά στη δημιουργία εδάφους. Με τις βιολογικές λειτουργίες του δάσους έχουμε την ανακύκλωση των θρεπτικών συστατικών.
Εξασφαλίζει κατάλληλες συνθήκες διατήρησης πλούσιας χλωρίδας και πανίδας.
Παράγει σημαντικές ποσότητες βιομάζας, μας προσφέρει διάφορα δασικά προϊόντα και δεσμεύει ενέργεια. Κατά μέσο όρο, ένα στρέμμα δάσους στην εύκρατη ζώνη παράγει 600-2.500 κιλά βιομάζας τον χρόνο.
Τα δάση στη χώρα μας μας δίνουν τον χρόνο πάνω από 3.000.000 κυβικά μέτρα ξύλο, 2.500.000 κυβικά μέτρα καυσόξυλα, 13.000 τόνους ρετσίνι κ.ά.
ANΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ
https://poiostigiati.gr/an-den-yphrxan-dash-tha-eprepe-na-ta-efeyroume/
Σχόλια