Επιµέλεια: Ιριάννα Λιανάκη - Δεδούλη
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στην εναλλακτική
αρχιτεκτονική, αναζητώντας φιλικότερες προς το περιβάλλον και συνάµα
οικονοµικότερες κατασκευαστικές λύσεις. Αν κάτι µετράει στην εναλλακτική
αρχιτεκτονική είναι ο δηµιουργικός συνδυασµός διάθεσης και φαντασίας.
Εκεί λοιπόν που οι άλλοι έβλεπαν σακιά από άµµο, ο Nader Khalili,
ένας εκ των ιδρυτών της βιώσιµης αρχιτεκτονικής, είδε τους γαιόσακους -
ένα εναλλακτικό απόλυτα σταθερό δοµικό υλικό -, ενώ ένα υπερήλικο
ζευγάρι στο ξεχασµένο από τον Θεό Ελ Σαλβαδόρ είδε στα πλαστικά
µπουκάλια τη δυνατότητα να αποκτήσει το δικό του σπίτι.
Ο Khalili είχε ένα όραµα, να λύσει το πρόβληµα στέγασης των φτωχών
της γης, η Maria και ο Prudencio από το Ελ Σαλβαδόρ, µια σφοδρή
επιθυµία, να αποκτήσουν στέγη. Και στις δυο περιπτώσεις τα χρήµατα
έλειπαν, όµως αυτό όχι µόνο δεν τους εµπόδισε, αλλά αντιθέτως τους ώθησε
να σκεφτούν και να δράσουν δηµιουργικά.
Σπίτι µε 4 δολάρια!
Τα υλικά µε τα οποία χτίστηκε ο ανθρώπινος πολιτισµός ήταν υπεραρκετά
για να δώσει ο Ιρανός αρχιτέκτονας Nader Khalili νέα πνοή στην
εναλλακτική αρχιτεκτονική.
Σε αυτή του την προσπάθεια κατέφυγε σε αρχαίες κατασκευαστικές
τεχνικές και ταπεινά υλικά, δηµιουργώντας το σύστηµα κατασκευής
«Geltaftan», την περίφηµη καινοτοµία του, γνωστή και ως Κεραµικές
Κατοικίες, ενώ µετέπειτα επανεισήγαγε και εξέλιξε την κατασκευαστική
τεχνική των γαιόσακων.
Όπως τα ακλόνητα στον χρόνο πλίνθινα κτίσµατα στην αγροτική επαρχία
της γενέτειράς του, έτσι και οι κεραµικές κατοικίες που πρότεινε είναι
κατασκευές από ένα χωµάτινο µείγµα, πλούσιο σε πηλό, που ψήνεται σε
υψηλές θερµοκρασίες για να γίνει κεραµικό. Τη διαδικασία κατασκευής τη
βάφτισε «Geltaftan» από το «Gel» που σηµαίνει πυλός και το «taftan» που
σηµαίνει ψήσιµο και «ύφανση» του πυλού στα περσικά.
Στη συνέχεια ο Khalili εστίασε στις κατασκευές µε γαιόσακους - σάκους
γεµισµένους µε χώµα ή πηλό που χρησιµοποιούνται ως δοµικά υλικά.
Τοποθετώντας τους κυκλικά ώστε να σχηματίζουν αψίδες και θόλους,
κατάφερε να πετύχει ευκολία στην κατασκευή, υψηλή στατική επάρκεια,
αντοχή, ασφάλεια και μόνωση.
Το πιο σημαντικό όμως πλεονέκτημα των κατασκευών του Khalili είναι το
χαμηλό τους κόστος, που τις κάνει προσιτές ακόμα και στους πληθυσμούς
με τους πλέον περιορισμένους πόρους.
Σύμφωνα μάλιστα με τους υπολογισμούς του ιδρύματος Aga Kh an, το 1995
η κατασκευή ενός σπιτιού 14 τετραγωνικών μέτρων από γαιόσακους στοίχιζε
μόλις 4 δολάρια. Σήμερα, βέβαια, κοστίζει λίγο παραπάνω. Το σχέδιό του,
ιδανικό για ξηρά κλίματα, παρέμεινε σε θεωρητική βάση μέχρι τον πόλεμο
του Κόλπου, όταν πρόσφυγες άρχισαν να συρρέουν στο Ιράν. Τότε ο Khalili
εφάρμοσε επιτυχώς το «υπερπλίνθινο» σύστημά του στην κατασκευή
καταφυγίων εκτάκτου ανάγκης.
Το… μπουκαλόσπιτο
Όπως ο Nader Kh alili εστίασε στα φυσικά υλικά για την πραγμάτωση του
οράματός του, έτσι και το υπερήλικο ζευγάρι στο Ελ Σαλβαδόρ διέκρινε
στα πεταμένα πλαστικά μπουκάλια την πρώτη ύλη για την υλοποίηση του
ονείρου του.
Η 78χρονη Maria Ponce και ο 102 χρονών σύζυγός της Prudencio Amaya
κατάφεραν να χτίσουν ένα σπίτι εξ ολοκλήρου από ανακυκλωμένα πλαστικά
μπουκάλια, την «Casita Encantada», ένα όμορφο και άνετο σπιτάκι,
διακοσμημένο με πολύχρωμους πίνακες και μικρά μπιμπελό.
Πέρα όμως από το προσωπικό τους όνειρο που έγινε πραγματικότητα, όλη η
πόλη κατάφερε να ξεφορτωθεί έναν τεράστιο όγκο πλαστικών αποβλήτων. Η
μικρή περιβαλλοντικά φιλική κατοικία του ζεύγους αποτελεί πλέον πόλο
έλξης για τουρίστες, οι οποίοι θαυμάζουν τη δημιουργικότητα που αυτοί οι
άνθρωποι επέδειξαν.
Στις μέρες μας η ανατρεπτική σκέψη του Khalili και η φαντασία και η
αποφασιστικότητα της Maria και του Prudencio χρειάζονται περισσότερο από
ποτέ και αποτελούν τα μοναδικά εχέγγυα για ένα καλύτερο και πιο
«πράσινο» αύριο.
Η έμπνευση άλλωστε μπορεί να βρίσκεται ακόμα και στο πιο αλλοτριωμένο περιβάλλον.
ANΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ
http://topontiki.gr
Σχόλια