Μια σειρά από ισχυρούς σεισµούς, που άρχισαν να εκδηλώνονται πριν από 5.000 χρόνια, ήταν η αιτία που τερµατίστηκε η ευηµερία της αρχαίας πόλης Παυλοπέτρι στη Λακωνία, η οποία καταποντίστηκε στον βυθό της θάλασσας.
Στο συµπέρασµα αυτό συγκλίνουν τα δεδοµένα που προέκυψαν µετά την τελευταία µεγάλη γεωµορφολογική και γεωλογική έρευνα που πραγµατοποίησαν επιστήµονες από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών στις ακτές της Λακωνίας απέναντι από την Ελαφόνησο.
Το Παυλοπέτρι ανακάλυψε το 1969 ογεωλόγος - ωκεανολόγος δρ. Νίκολας Φλέµινγκ από το Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο στο Σαουθάµπτον της Βρετανίας. Τότε είχε υποθέσει ότι η πόλη βρισκόταν σε άνθηση το 1500 π.Χ. και στη συνέχεια καταποντίστηκε υπό αδιευκρίνιστα αίτια, µε πιο πιθανή εκδοχή την ενδεχόµενη άνοδο της στάθµης της θάλασσας κατά ένα µέτρο.
Οµως το Παυλοπέτρι, που είναι η παλαιότερη γνωστή βυθισµένη πόλη στον κόσµο, φαίνεται πως όχι µόνο αποτελούσε ένα σηµαντικό ναυτικό κέντρο ήδη από το 3000 π.Χ., αλλά, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία, η µοίρα της δεν σφραγίστηκε από την άνοδο της θάλασσας αλλά από γεγονότα µε πιο τροµακτικό χαρακτήρα.
Η πόλη είχε την ατυχία να περιβάλλεται από σεισµικά ρήγµατα. Κάποια από αυτά φαίνεται πως άρχισαν να ενεργοποιούνται πριν από 5.000 χρόνια, µε αποτέλεσµα ολόκληρος ο πολεοδοµικός ιστός της πόλης να αποσχισθεί από την ξηρά και να καταποντιστεί στη θάλασσα, εκεί όπου βρίσκεται µέχρι σήµερα σε βάθος έως και τέσσερα µέτρα.
«Τα γεγονότα που συνέβησαν εκείνη την εποχή στο Παυλο πέτρισυνιστούν ένα παράδοξο. Είναι “Το παράδοξο της Λακωνίας”, όπως το ονοµάζουµε», λέει ο γεωλόγος δρ. ∆ηµήτρης Σακελλαρίου, που είναι διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ και επικεφαλής των ειδικών που ερεύνησαν την περιοχή.
«Το χερσαίο τµήµα της νότιας Πελοποννήσου ανυψώνεται µε αργό ρυθµό εδώ και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια εξαιτίας ενός ευρύτερου γεωλογικού φαινοµένου που συµβαίνει στον ελλαδικό χώρο και είναι η υποβύθιση της αφρικανικής πλάκας κάτω από την ευρασιατική και συγκεκριµένα κάτω από τον πυθµένα του Αιγαίου», προσθέτει ο ∆. Σακελλαρίου και συνεχίζει:
«Παρά λοιπόν τη συνεχή διαδικασία ανύψωσης, στη νότια άκρη της Λακωνίας συνέβη ένα αντίστροφο φαινόµενο. Κάποια ρήγµατα που δραστηριοποιήθηκαν προκάλεσαν ισχυρούς σεισµούς, οι οποίοι µε τη σειρά τους αποκόλλησαν το χερσαίο κοµµάτι στο οποίο βρισκόταν η πόλη και το κατακρήµνισαν στη θάλασσα».
Σε αυτήν τη γωνιά της Πελοποννήσου, τα ρήγµατα που υπάρχουν είναι πολλά και τα περισσότερα από αυτά, αν όχι όλα, είναι χαρτογραφηµένα. Οµως, οι ειδικοί δεν γνωρίζουν ακόµη ποιο ή ποια δραστηριοποιήθηκαν κατά τη νεολιθική περίοδο, οδηγώντας το Παυλοπέτρι στον καταποντισµό.
Η καταστροφή. Είναι πολύ πιθανό το ενδεχόµενο – και αναµένεται να επιβεβαιωθεί µε επιπλέον έρευνες –ότι σε µικρή απόσταση από την αρχαία πόλη διερχόταν µε παράλληλη διεύθυνση κάποιο ρήγµα. Οταν σηµειώθηκε ο ένας από τους σεισµούς που κατέστρεψαν την πόλη, η µια πλευρά του ρήγµατος καταποντίστηκε προς τη θάλασσα συµπαρασύροντας µαζί ένα µεγάλο µέρος της πόλης, ενώ η άλλη πλευρά του ρήγµατος ανυψώθηκε µε κατακόρυφη φορά.
Για να αποτυπώσουν την υποθαλάσσια µορφολογία της πόλης, οι ειδικοί από το ΕΛΚΕΘΕ χρησιµοποίησαν µια εκτετεταµένη γκάµα τεχνολογικών οργάνων, όπως βυθόµετρα µεγάλης ακρίβειας, συσκευές (σόναρ) για την ακουστική αποτύπωση του βυθού και έναν τοµογράφο υποδοµής πυθµένα.
Από τα στοιχεία της γεωλογικής και γεωφυσικής έρευνας που πραγµατοποίησαν, προέκυψε ότι ηΕλαφόνησος ήταν ενωµένη µε τα αντικρυστά Βιγκλάφια σε µια ενιαία ακτογραµµή κατά τη διάρκεια της νεολιθικής περιόδου. Σε αυτό το τµήµα, κοντά στην Ελαφόνησο, ίσως να βρισκόταν και το λιµάνι της πόλης, το οποίο δεν εντοπίστηκε το περασµένο καλοκαίρι, όταν έγινε η έρευνα.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ
http://www.real.gr
Σχόλια