Ενα ακριτικό νησί- κατά πάσα πιθανότητα οι Λειψοί- και ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό στην Ηπειρο θα γίνουν τα πρώτα ζωντανά παραδείγματα «πράσινης» ανάπτυξης με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα στη χώρα μας.
Και οι δύο περιοχές, μέσα από μια σειρά δράσεων, θα αποκτήσουν ενεργειακή αυτονομία, δηλαδή θα παράγουν όση ενέργεια καταναλώνουν, ενώ θα δημιουργηθούν μόνιμες θέσεις εργασίας για τους κατοίκους.
Οι μελέτες και για τις δύο εφαρμογές -οι οποίες βασίζονται στην ίδια αναπτυξιακή λογική- βρίσκονται ήδη σε προχωρημένο στάδιο και σύντομα αναμένεται να «κλειδώσουν» οι συμφωνίες, ώστε οι πρώτες παρεμβάσεις να γίνουν πράξη από τον Απρίλιο του 2011.
Κεντρική φιλοσοφία των έργων είναι να δουν πρώτα οι ίδιοι οι κάτοικοι τα θετικά αποτελέσματα των παρεμβάσεων, μέσα από την ουσιαστική βελτίωση της καθημερινότητάς τους.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου, θα ακολουθηθεί ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο που εστιάζει στην τοπική κοινωνία και τις ανάγκες της.
Ετσι, πρώτα θα γίνει η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στα σπίτια της κάθε περιοχής (θερμομόνωση, αντικατάσταση τζαμιών και κουφωμάτων, συστήματα σκίασης κ.λπ.), έπειτα θα αναβαθμιστούν οι δημόσιοι χώροι (δρόμοι, πλατείες, κτίρια, πάρκα) μέσα από φυτεύσεις, χρήση ψυχρών δομικών υλικών, συστήματα αυτόματου φωτισμού και άλλες «πράσινες» επεμβάσεις ώστε να δημιουργηθούν ιδανικές συνθήκες στο εξωτερικό περιβάλλον.
Παράλληλα, θα υλοποιηθούν επενδύσεις για παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, για δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης (στο νησί), για εγκατάσταση εργοστασίων αξιοποίησης βιομάζας, ανάπτυξη των ενεργειακών καλλιεργειών (στο ορεινό χωριό).
Και στις δύο περιπτώσεις θα δοθεί έμφαση στον οικοτουρισμό, με υποδομές, προσαρμοσμένες στο προφίλ κάθε περιοχής, ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών εντός και εκτός συνόρων.
Βασικός άξονας του εγχειρήματος είναι η δημιουργία μόνιμων θέσεων εργασίας (τεχνίτες, ελαιοχρωματιστές, χτίστες, καλλιεργητές κ.ά.) και φυσικά η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και οι τοποθεσίες μετά την ολοκλήρωση των επεμβάσεων θα είναι 100% αυτόνομες ενεργειακά.
Αγνωστη η ταυτότητα
Η ταυτότητα των δύο περιοχών δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, ωστόσο αφορά ένα μικρό ακριτικό νησί (στο μέγεθος των Λειψών) και ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό, το οποίο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, θα βρίσκεται στην υποβαθμισμένη Ηπειρο.
Αυτό που θα επιδιώξουν το υπουργείο Περιβάλλοντος και το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) -το όποιο έχει αναλάβει και την υλοποίηση των έργων- είναι πριν από οποιαδήποτε ενέργεια να γίνει ένας διάλογος με τους κατοίκους, ώστε να έχουν σαφή ενημέρωση για τις αλλαγές που θα γίνουν στον τόπο τους και στις οποίες θα συμμετέχουν ενεργά.
Οι πόροι για την υλοποίηση των παρεμβάσεων θα προκύψουν κυρίως μέσα από συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα για την αναβάθμιση των κτιρίων που «τρέχουν» τη δεδομένη περίοδο (π.χ. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον) καθώς και μέσα από «εθελοντικές συμφωνίες» με τη βιομηχανία.
Δεδομένης της οικονομικής συγκυρίας, η συμμετοχή του Δημοσίου στη χρηματοδότηση θα είναι περιορισμένη, ενώ παράλληλα θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι η οικονομική επιβάρυνση για τους κατοίκους θα είναι η ελάχιστη δυνατή.
Οι «εθελοντικές συμφωνίες» είναι οι συμφωνίες μεταξύ του Δημοσίου και βιομηχανιών του κτιριακού τομέα για παροχή υλικών με έκπτωση (π.χ. 25%), προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε έργα πράσινης ανάπτυξης.
Ηδη η ηγεσία του ΥΠΕΚΑ έχει προχωρήσει τις συζητήσεις με τις ενδιαφερόμενες βιομηχανίες (αλουμινίου, δομικών υλικών, τζαμιών, χρωμάτων κ.ά.), ώστε σύντομα να ξεκινήσει η εφαρμογή.
Το κέρδος που αποκομίζει η βιομηχανία από τη «συμφωνία» με το Δημόσιο είναι αφενός η ευκολότερη διείσδυση των ενεργειακών τεχνολογιών στην αγορά και αφετέρου η ενίσχυση του «πράσινου» προφίλ τους.
Αϊ Στράτης: «Πρασίνισε» μόνο στα χαρτιά
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που ανακοινώνεται η δημιουργία ενός «πράσινου» νησιού. Η πρώτη έγινε από την προηγούμενη κυβέρνηση και αφορούσε την οικολογική μετατροπή του Αϊ Στράτη, ένα έργο που, αν και πολυδιαφημίστηκε και θα δημιουργούσε σημαντικά οφέλη για την τοπική οικονομία, δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Φιλόδοξο μεν, αλλά...
Το σχέδιο είχε στόχο την 100% ενεργειακή αυτονομία του νησιού ώστε να αποτελέσει παράδειγμα αειφόρου περιφερειακής ανάπτυξης και πόλο τουρισμού.
Αυτό θα γινόταν με τον συνδυασμό τεχνολογιών αιολικής, ηλιακής και κυματικής ενέργειας, τεχνολογίες υδρογόνου και εξελιγμένων συστήματων αποθήκευσης ενέργειας. Υπήρξε πρόβλεψη για δίκτυο τηλεθέρμανσης, χρήση της γεωθερμίας, ανάπτυξη της βιολογικής κτηνοτροφίας, δημιουργία ενός κλειστού τύπου υδροπονικού θερμοκηπίου και άλλες «πράσινες» παρεμβάσεις.
Σχεδόν δύο χρόνια μετά την ανακοίνωση του, ο «πράσινος» Αϊ Στράτης παραμένει στα λόγια, ενώ η βιωσιμότητά του κρίνεται αμφίβολη, καθώς -όπως ακούγεται από κύκλους του υπουργείου Περιβάλλοντος -το εγχείρημα είναι περισσότερο «πράσινο» εμπόριο παρά «πράσινη» ανάπτυξη.
Σε κάθε περίπτωση, το ΥΠΕΚΑ οφείλει να ξεκαθαρίσει τι θέλει να κάνει με τον Αϊ Στράτη και έπειτα να αποδείξει πως μπορεί να υλοποιήσει όσα ανακοινώνει, χωρίς να οδηγήσει την πράσινη ανάπτυξη- που έχει πολλάκις υποσχεθεί- σε ένα ακόμη ναυάγιο.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ
http://www.real.gr
Σχόλια