Αμερικανοί ερευνητές απέδειξαν, με τη βοήθεια των μαθηματικών, ότι οι αποικίες των εντόμων ακολουθούν τους ίδιους βιολογικούς «κανόνες» με τα επιμέρους άτομα και λειτουργούν ως ένας μοναδικός «σούπερ-οργανισμός» από άποψη φυσιολογίας και κύκλου ζωής. Επιβεβαίωσαν έτσι ουσιαστικά τις θεωρίες του διάσημου καθηγητή βιολογίας του πανεπιστημίου Χάρβαρντ Έντουαρντ Γουίλσον, συγγραφέα του βιβλίου «Ο Σούπερ-Οργανισμός» (2008).
Οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια της Φλόριδα και της Οκλαχόμα και από το Κολλέγιο Ιατρικής Άλμπερτ Αϊνστάιν, υπό τον καθηγητή βιολογίας Τζέημς Γκιλούλι, σε σχετική εργασία τους στην επιθεώρηση PNAS της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, χρησιμοποίησαν μαθηματικά μοντέλα, με τα οποία ανέλυσαν στοιχεία για τη ζωή, την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή 168 διαφορετικών ειδών κοινωνικών εντόμων, όπως τα μυρμήγκια, οι τερμίτες, οι μέλισσες, οι σφήκες κ.α.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μέσα στις κοινωνίες των εντόμων μοιάζουν πολύ με τις σχέσεις ανάμεσα στα κύτταρα του σώματος ενός οργανισμού, εξ ου και ο όρος «σούπερ-οργανισμός», δηλαδή ένας μεγάλος οργανισμός που αποτελείται από πολλούς μικρότερους (ο όρος «κυκλοφορεί» εδώ και περίπου έναν αιώνα, αλλά μέχρι πρόσφατα ουσιαστικά είχε μόνο μεταφορική έννοια και μόνο τώρα γίνεται αντιληπτό ότι πιθανότατα περιγράφει την πραγματικότητα).
Οι Αμερικανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι κύκλοι ζωής, οι ρυθμοί ανάπτυξης και αναπαραγωγής μιας ολόκληρης κοινωνίας-αποικίας εντόμων είναι σχεδόν ίδιοι με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά των επιμέρους εντόμων-ατόμων.
Ήταν η πρώτη επιστημονική έρευνα που σύγκρινε ποσοτικά τις κοινωνίες των εντόμων με τους ατομικούς οργανισμούς, σύμφωνα με το Live Science. Για «πρωτότυπη και σημαντική» εργασία έκανε λόγο ο Γουίλσον, ο οποίος δεν είχε συμμετοχή ο ίδιος στην έρευνα, που μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να καταλάβουν με ποιο τρόπο τα κοινωνικά συστήματα (των εντόμων, των ζώων και, τελικά, των ανθρώπων) «αναδύθηκαν» μέσα από τη φυσική επιλογή.
Μεγάλο μυστήριο παραμένει, σύμφωνα με τον Γκιλούλι, η εξέλιξη του συγκεκριμένου κοινωνικού συστήματος των κοινωνικών εντόμων, όπου οι στείροι εργάτες ζουν μόνο για να βοηθήσουν τη βασίλισσα να αναπαράγει.
Όπως ανέφερε επίσης ο Γκιλούλι, «δύο από τις μεγαλύτερες εξελικτικές καινοτομίες υπήρξαν αφενός το πώς τα κύτταρα συνεργάστηκαν για να λειτουργήσουν ως ένας ενιαίος οργανισμός και, αφετέρου, το πώς τα άτομα συνεργάστηκαν για να λειτουργήσουν ως κοινωνία».
Η έρευνα πάνω στις κοινωνίες των εντόμων (τα οποία αποτελούν ένα μεγάλο τμήμα της συνολικής βιομάζας του πλανήτη μας) μπορεί να ρίξει φως σε τέτοια ζητήματα.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μέσα στις κοινωνίες των εντόμων μοιάζουν πολύ με τις σχέσεις ανάμεσα στα κύτταρα του σώματος ενός οργανισμού, εξ ου και ο όρος «σούπερ-οργανισμός», δηλαδή ένας μεγάλος οργανισμός που αποτελείται από πολλούς μικρότερους (ο όρος «κυκλοφορεί» εδώ και περίπου έναν αιώνα, αλλά μέχρι πρόσφατα ουσιαστικά είχε μόνο μεταφορική έννοια και μόνο τώρα γίνεται αντιληπτό ότι πιθανότατα περιγράφει την πραγματικότητα).
Οι Αμερικανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι κύκλοι ζωής, οι ρυθμοί ανάπτυξης και αναπαραγωγής μιας ολόκληρης κοινωνίας-αποικίας εντόμων είναι σχεδόν ίδιοι με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά των επιμέρους εντόμων-ατόμων.
Ήταν η πρώτη επιστημονική έρευνα που σύγκρινε ποσοτικά τις κοινωνίες των εντόμων με τους ατομικούς οργανισμούς, σύμφωνα με το Live Science. Για «πρωτότυπη και σημαντική» εργασία έκανε λόγο ο Γουίλσον, ο οποίος δεν είχε συμμετοχή ο ίδιος στην έρευνα, που μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να καταλάβουν με ποιο τρόπο τα κοινωνικά συστήματα (των εντόμων, των ζώων και, τελικά, των ανθρώπων) «αναδύθηκαν» μέσα από τη φυσική επιλογή.
Μεγάλο μυστήριο παραμένει, σύμφωνα με τον Γκιλούλι, η εξέλιξη του συγκεκριμένου κοινωνικού συστήματος των κοινωνικών εντόμων, όπου οι στείροι εργάτες ζουν μόνο για να βοηθήσουν τη βασίλισσα να αναπαράγει.
Όπως ανέφερε επίσης ο Γκιλούλι, «δύο από τις μεγαλύτερες εξελικτικές καινοτομίες υπήρξαν αφενός το πώς τα κύτταρα συνεργάστηκαν για να λειτουργήσουν ως ένας ενιαίος οργανισμός και, αφετέρου, το πώς τα άτομα συνεργάστηκαν για να λειτουργήσουν ως κοινωνία».
Η έρευνα πάνω στις κοινωνίες των εντόμων (τα οποία αποτελούν ένα μεγάλο τμήμα της συνολικής βιομάζας του πλανήτη μας) μπορεί να ρίξει φως σε τέτοια ζητήματα.
ΠΗΓΗ
Σχόλια