Πριν ακριβώς από ένα χρόνο, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων στις 2 Φεβρουαρίου του 2010, τα τρία κράτη που μοιράζονται το σπάνιο οικοσύστημα των Πρεσπών, η Αλβανία, η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ, υπέγραψαν μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση Διεθνή Συμφωνία για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών.
Ωστόσο, σήμερα, ένα χρόνο μετά, η Συμφωνία παραμένει ανενεργή και οι προσδοκίες που δημιούργησε κινδυνεύουν να μείνουν ανεκπλήρωτες, καθώς εκκρεμεί ακόμη η επικύρωσή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις τρεις χώρες. Μόλις τον περασμένο Νοέμβριο, 9 μήνες μετά την υπογραφή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε τη Συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπουργών και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο δρόμος προβλέπεται μακρύς, καθώς τη διαδικασία κύρωσης σε επίπεδο ΕΕ θα πρέπει να ακολουθήσει η κύρωσή της σε εθνικό επίπεδο στις 3 χώρες, και μάλιστα στην Ελλάδα με ψήφιση σχετικού νόμου από τη Βουλή. Η υπογραφή της Συμφωνίας του 2010 σήμανε την επίσημη δέσμευση των τριών κρατών που μοιράζονται την Πρέσπα και την ενεργό εμπλοκή της ΕΕ στη συνεργασία, δέκα χρόνια μετά την ίδρυση του Πάρκου Πρεσπών ως της πρώτης διασυνοριακής προστατευόμενης περιοχής των Βαλκανίων. Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες συμφωνίες ολοκληρωμένης προστασίας ενός τόπου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, η οποία στοχεύει στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη της λεκάνης των Πρεσπών, μέσω ενός μόνιμου μηχανισμού διασυνοριακής συνεργασίας. Η υπογραφή της είχε χαιρετιστεί με ικανοποίηση και αισιοδοξία από τους τοπικούς φορείς των τριών πλευρών, που εργάστηκαν για την υλοποίηση αυτών των στόχων την προηγούμενη δεκαετία. Είχε τραβήξει επίσης τα φώτα της διεθνούς δημοσιότητας, με θετικά σχόλια για την Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία διαχρονικά σπανίως πρωταγωνιστεί σε τολμηρές πρωτοβουλίες σύγχρονης διαχείρισης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά συχνά βρίσκεται κατηγορούμενη, κυρίως από την ΕΕ, για κακή εφαρμογή των σχετικών πολιτικών και κανόνων.
Και ενώ η Συμφωνία του Πάρκου Πρεσπών έχει «κολλήσει» στην Ευρωπαϊκή γραφειοκρατία χωρίς καμία ένδειξη για το χρόνο απεμπλοκής, την ίδια ώρα η προστασία της περιοχής συνεχίζει να επαφίεται μόνο σε πρωτοβουλίες τοπικών και ιδιωτικών φορέων και των κατοίκων της. Στην ελληνική πλευρά, ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού (Πάρκου) Πρεσπών αδυνατεί πλέον να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, λόγω οικονομικής αδυναμίας. Το προσωπικό του παραμένει απλήρωτο τους τελευταίους δεκατρείς μήνες και από το Δεκέμβριο 2010 τα γραφεία του είναι κλειστά, καθώς ακόμα και οι εγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις παραμένουν εγκλωβισμένες στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι η υλοποίηση της Συμφωνίας απαιτεί την ενεργή συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού (Πάρκου) Πρεσπών, ο οποίος προβλέπεται να φιλοξενεί για τα 4 πρώτα έτη τη Γραμματεία του διασυνοριακού συστήματος, με ελληνική χρηματοδότηση, γεγονός που καθιστά ακόμη περισσότερο αναγκαία την εύρυθμη λειτουργία του.
Με αφορμή λοιπόν το φετινό γιορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων στις 2 Φεβρουαρίου, ο οποίος συμπίπτει με την 11η επέτειο από την Ίδρυση του Πάρκου Πρεσπών και την πρώτη από την υπογραφή της σχετικής Διεθνούς Συμφωνίας, η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών υπογραμμίζει την ανάγκη επίσπευσης των διαδικασιών επικύρωσης σε Ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Παράλληλα καλεί την Ελληνική Πολιτεία να διασφαλίσει την υλοποίηση της Συμφωνίας και να επιλύσει άμεσα τα θέματα λειτουργίας του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού (Πάρκου) Πρεσπών. Η εφαρμογή της Συμφωνίας αποτελεί τη μόνη οδό για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της περιοχής και την οικοδόμηση του κοινού μέλλοντος που υποσχέθηκαν οι Υπουργοί Περιβάλλοντος των τριών χωρών πριν από ένα χρόνο.
Περισσότερες πληροφορίες
Εταιρία Προστασίας Πρεσπών
Μυρσίνη Μαλακού, Διευθύντρια, 23850-51211 begin_of_the_skype_highlighting 23850-51211 end_of_the_skype_highlighting
Βιβή Ρουμελιώτου, Συντονίστρια Δράσεων Πολιτικής και Αειφόρου Ανάπτυξης, 23850-51211 begin_of_the_skype_highlighting 23850-51211 end_of_the_skype_highlighting
Μαριάννα Βλάσση, Υπεύθυνη Επικοινωνίας, 6947-692357 begin_of_the_skype_highlighting 6947-692357 end_of_the_skype_highlighting
Εταιρία Προστασίας Πρεσπών
Μυρσίνη Μαλακού, Διευθύντρια, 23850-51211 begin_of_the_skype_highlighting 23850-51211 end_of_the_skype_highlighting
Βιβή Ρουμελιώτου, Συντονίστρια Δράσεων Πολιτικής και Αειφόρου Ανάπτυξης, 23850-51211 begin_of_the_skype_highlighting 23850-51211 end_of_the_skype_highlighting
Μαριάννα Βλάσση, Υπεύθυνη Επικοινωνίας, 6947-692357 begin_of_the_skype_highlighting 6947-692357 end_of_the_skype_highlighting
Σημειώσεις για τους συντάκτες
- Το διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών αποτελεί την πρώτη διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή στα Βαλκάνια. Ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 2000, με κοινή Διακήρυξη των Πρωθυπουργών της Ελλάδας, της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ, και μετά από σχετική πρόταση της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών και του WWF Ελλάς. Παρόλη την πρόοδο των εργασιών του Πάρκου στα 10 χρόνια που ακολούθησαν, η έλλειψη επίσημης θεσμοθέτησης της τριμερούς συνεργασίας, η οποία ήταν απαραίτητη για τη λήψη αποφάσεων, δυσχέραινε το έργο του Πάρκου. Για αυτό ακριβώς το λόγο από το 2004, η Συντονιστική Επιτροπή προωθούσε την υπογραφή τριμερούς συμφωνίας σε υψηλό επίπεδο. Ο στόχος αυτός ευοδώθηκε στις 2 Φεβρουαρίου του 2010, Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων και επέτειο δέκα χρόνων λειτουργίας του Πάρκου, όπου με πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης υπογράφτηκε «Διεθνής Συμφωνία για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών»
- Στο πλαίσιο της διεθνούς συμφωνίας για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών, τα τρία κράτη και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύονται πλέον νομικά να ιδρύσουν μόνιμες δομές συνεργασίας προκειμένου να αναπτύξουν κοινή στρατηγική και να εφαρμόσουν μέτρα τόσο για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, όσο και για τις ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή, όπως η γεωργία, η αλιεία, ο τουρισμός, η ανάπτυξη υποδομών κλπ. Επίσης η συμφωνία αυτή θέτει σε προτεραιότητα ζητήματα ύψιστης σημασίας, όπως η διαχείριση των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της εκπόνησης σχεδίων ολοκληρωμένης διαχείρισης διασυνοριακών λεκανών απορροής, όπως επιτάσσει η Ευρωπαϊκή Οδηγία-Πλαίσιο για το Νερό, και της σύστασης ειδικής ομάδας εργασίας για την αποτελεσματική και άμεση προώθηση του κρίσιμου αυτού θέματος.
- Η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ), περιβαλλοντική μη κυβερνητική οργάνωση, εδρεύει στην ελληνική Μικρή Πρέσπα στον οικισμό του Αγίου Γερμανού. Ιδρύθηκε το 1991 με τη συμμετοχή 10 περιβαλλοντικών οργανώσεων από την Ελλάδα, τη Γαλλία, τη Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Αποστολή της είναι η προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλη τη λεκάνη της Πρέσπας προς όφελος των κατοίκων της, αλλά και όλων των ενδιαφερομένων σήμερα και στο μέλλον. Η ΕΠΠ αναγνωρίζοντας ότι η προστασία και η βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής απαιτεί τη συνεργασία και τη συμμετοχή και των τριών λαών που μοιράζονται την περιοχή (Ελλάδα, ΠΓΔΜ, Αλβανία) αντιμετωπίζει τα ζητήματα από τη διασυνοριακή τους σκοπιά και αναπτύσσει δράσεις και στις τρεις χώρες. Περισσότερες πληροφορίες για την οργάνωση μπορείτε να βρείτε στο www.spp.gr
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ
http://www.wwf.gr
Σχόλια